Ипотекийн зээл: Хүртээмж багасаж, бухимдал ихэснэ www.eagle.mn
ОУВС-гаас ипотекийн зээлийг Төв банкнаас 2018 онд бүрэн салгах үүрэг өгсөн. Учир нь, Төв банк зөвхөн үнийн тогтвортой байдлыг хангах үндсэн үүрэг хүлээдэг. Санхүүгийн тогтвортой байдлыг өөр агентлаг хариуцах ёстой. Гэтэл Монголбанк үнийн хийгээд санхүүгийн тогтвортой байдлыг зэрэг хангах үүрэг хүлээсэн нь ачааллыг нэмэгдүүлж, зорилтоо биелүүлэхэд саад болж байна. Мөн өөрсдийн үүрэг чиглэлдээ хамаагүй ажлыг даан авах нь үндсэн үүрэгт нь харшилж байгаа. Тиймээс хуулиар зохицуулсан ажлаа л хий гэдэг шаардлагыг ОУВС тавьсан юм. Түүнчлэн ипотекийн зээл олгосноор барилгын салбар идэвхжиж, барилгын материалын импорт тэр хэрээр нэмэгдэж, дагаад валютын урсгал гадагшаа чиглэж, төгрөгийн тогтвортой байдалд сөргөөр нөлөөлж эхэлсэн. Энэ нь Монголбанкны төгрөгийн тогтвортой байдлыг хангах үндсэн үүргээс эсрэг чиглэсэн хэрэг. Ингэхээр зорилгын эсрэг ажлаа хийх нь өөрөө гажуудал. Мөн ипотекийн зээл бол дундаж давхаргынхны амьжиргааг дээшлүүлэх зорилготой. Энэ нь хуулиараа Сангийн яамны хариуцах ажил гэдгийг тодотгосон. Тиймээс Төв банк ипотекийн зээлээс хол байх хэрэгтэй болсон юм. Ингэлээ гээд ипотекийн хөтөлбөр зогсохгүй. Харин санхүүжилт нь хумигджээ.
Энэ онд хөтөлбөрийн санхүүжилтийг өмнөх оноос хоёр дахин нэмэгдүүлсэн. Ингэхдээ Улсын төсвөөс ипотекийн зээлд 115 тэрбум төгрөг, зээлийн эргэн төлөлтөөс мөн 115 тэрбум төгрөг, банкуудын хөрөнгө оруулалтаас 300 тэрбум төгрөг байхаар тооцсон. Тэгвэл энэ жил Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтыг 95 тэрбумаар буулгаж, 60 тэрбум төгрөг гаргах нь. Тодруулбал, 2020 оны төсвийн төсөлд “Ипотекийн зээлийг зорилтот бүлэгт үргэлжлүүлэн олгоно. Ипотекийн зээлийн санхүүжилтийн эх үүсвэрт зориулж 2020 онд 60.0 тэрбум төгрөгийг Улсын төсвөөс олгохоор тусгалаа. Улсын төсвөөс олгож байгаа эх үүсвэрийн хүүг бууруулах замаар арилжааны банкны эх үүсвэрийг татан оролцуулна. Түүнчлэн ипотекийн зээлийн багцыг үнэт цаасжуулахтай холбоотой гарах зардлыг бууруулах чиглэлээр холбогдох хууль журамд шаардлагатай өөрчлөлт оруулж, одоогийн орон сууцны хөнгөлөлттэй зээлийн санхүүжилтийн схемийг боловсронгуй болгоно” гэж дурдсан.
Энэ онд санхүүжилт хоёр дахин нэмэгдсээр байхад хүртээмж бага гэсэн бухимдал байсан. Учир нь өмнөх жилүүдэд зээлийн олголт бага төдийгүй, эрэлт түүнээсээ хэд дахин давсан байсан үед банкууд 10 гаруй хувийн хүүтэй зээлийг иргэдэд олгоод, “Санхүүжилт орж ирвэл таны зээлийг ипотекийн найман хувь руу шилжүүлнэ” гэдэг зохицуулалт хийжээ. Өөрөөр хэлбэл, шинээр орж ирэх санхүүжилтэд аль хэдийн 10 гаруй хувийн хүүтэй иргэдийн дараалал үүсэж, “Ипотекийн зээл зогссон”, “Тэр хоёр дахин нэмэгдсэн санхүүжилт чинь хаана байна вэ”, “Арилжааны банкууд санхүүжилт байхгүй” гээд олгохгүй байна” гэж бухимдаж байсан юм. Тэгвэл энэ онд дээрх хэмжээгээр санхүүжилт буурахад ипотекийн зээлийн хүртээмж бүр л багасаж, иргэдийн бухимдал нэмэгдэх нь.
Нийтэлсэн огноо2019-10-21
